Skomentuj 
Podziel się!
Udostępnij
Twittnij
Wyślij
Drukuj
Po każdych wyborach zawsze jest wielu niezadowolonych z wyników głosowania. To jednak cecha demokracji i na to praktycznie rady nie ma. Co innego, jeśli chodzi o zastrzeżenia co do przebiegu głosowania. Przeciwko temu można protestować. Tylko jak?
W wolnej Polsce nie było chyba jeszcze głosowań na kandydatów do parlamentu czy na prezydencki fotel, po których nie odnotowano wyborczych protestów; najwięcej wpłynęło ich po prezydenckiej elekcji w 1995 roku - ponad tysiąc skarg indywidualnych i grubo ponad pół miliona zbiorowych (chodziło wówczas przede wszystkim o zatajenie przez Aleksandra Kwaśniewskiego braku tytułu magistra).
Po ostatnich wyborach samorządowych, które budziły spore kontrowersje, mieliśmy do czynienia z ponad 2 tys. Protestów - za zasadne uznano 60. Bilans ostatnich wyborów prezydenckich to zaś 58 protestów: 6 uznanych za zasadne, nie miały jednak wpływu na ostateczny wynik wyborów. Zapewne także po październikowych wyborach będziemy mieli do czynienia z kolejną falą (a może tylko strumyczkiem?) protestów.
Można dodać, że w sporadycznych tylko wypadkach, dochodzi do unieważnienia głosowania na szczeblu danej komisji wyborczej czy okręgu. Nigdy jednak skala nieprawidłowości nie była tak wielka, by anulować wybory w całym kraju.
Co i gdzie oprotestowywać
Kto i dlaczego może podjąć takie działania? Zacznijmy od początku... Protest wyborczy to skierowany do sądu wniosek, w którym wskazuje się na nieprawidłowości formalne, związane z przeprowadzeniem wyborów, domagając się ich unieważnienia. I tu uwaga: jedynie sąd jest właściwym adresatem protestów - Państwowa Komisja Wyborcza "tylko" organizuje i przeprowadza głosowanie, zaś o jego ważności decyduje sąd właśnie.
W przypadku wyborów parlamentarnych protesty można składać w Sądzie Najwyższym - w terminie 7 dni od dnia ogłoszenia przez Państwową Komisję Wyborczą wyników wyborów w Dzienniku Ustaw. Przekroczenie terminu skutkuje utratą prawa do wniesienia protestu.
Co ciekawe: nie są też rozpatrywane wnioski złożone przed ogłoszeniem wyników przez PKW. Protest wyborczy można wnieść albo przeciwko ważności wyborów, albo ważności wyborów w danym okręgu, albo przeciwko wyborowi określonej osoby.
Dla kogo to prawo
Kto może złożyć protest wyborczy? Każdy wyborca figurujący w spisie wyborców w dniu wyborów, ponadto prawo takie przysługuje też przewodniczącym komisji wyborczych i pełnomocników. Osoby przebywające na statku przekazują protest kapitanowi, ci zaś, którzy są za granicą - konsulowi.
Protesty można składać również za pośrednictwem poczty - decyduje wówczas data nadania przesyłki; jest jednak jeden warunek musi być ona nadana w polskiej placówce pocztowej.
Powodem wniesienia protestu może się stać podejrzenie popełnienia przestępstwa przeciwko wyborom lub naruszenia przepisów, dotyczących głosowania - zawartych w Kodeksie Wyborczym, stąd w ewentualnym proteście należy wskazać, jakie zapisy owego kodeksu zostały złamane lub jakie przestępstwo przeciw wyborom popełniono.
Do przestępstw można zaliczyć zdarzający się w ubiegłych latach handel głosami, przeszkadzanie w swobodnym głosowaniu lub liczeniu głosów. Naruszenia mogą być różne - częste wnioski traktują o zakłóceniu ciszy wyborczej.
Zdarzają się również protesty dotyczące zachowania tajności wyborów - np. po ostatnich wyborach prezydenckich jeden z głosujących korespondencyjnie wyborców zwrócił uwagę, że użyte w podczas głosowania koperty nie gwarantują tajności: pod światło można zobaczyć, na kogo oddał głos. Dodajmy, że Sąd Najwyższy uznał protest za zasadny, stwierdził jednak, że nie miał on wpływu na wynik głosowania.
PODOBAŁO SIĘ? PODZIEL SIĘ NA FACEBOOKU
Obserwuj nas w Google News
