Komisje senatu debatowały nad ustawą o inwigilacji

Komisje senatu debatowały nad ustawą o inwigilacji
Ustawa dotyczy zasad pobierania przez służby danych telekomunikacyjnych i internetowych oraz prowadzenia kontroli operacyjnej. (fot. Ben Grey/flickr.com/CC BY-SA 2.0)

· Trzy senackie komisje omawiają we wtorek nowelizację zasad inwigilacji autorstwa posłów PiS.
· Ma to być wykonanie wyroku Trybunału Konstytucyjnego z 2014 r. o częściowej niekonstytucyjności zasad inwigilacji.

Nad nowelizacją kilkunastu ustaw regulujących działania służb specjalnych obradują komisje: ustawodawcza, obrony narodowej oraz praw człowieka, praworządności i petycji. Senat ma się zająć nowelą w czwartek.

Sejm uchwalił nowelę 15 stycznia. Głosowało za nią 234 posłów, 213 było przeciw, a 3 wstrzymało się.

Ustawa dotyczy zasad pobierania przez służby danych telekomunikacyjnych i internetowych oraz prowadzenia kontroli operacyjnej. Zmiany krytykują m.in.: cała opozycja, RPO, GIODO, Krajowa Rada Sądownictwa, Rada ds. Cyfryzacji, Naczelna Rada Adwokacka, Krajowa Rada Radców oraz organizacje pozarządowe.

Najbardziej krytykowane są zapisy o danych internetowych, czyli zakresie każdorazowego skorzystania z usługi świadczonej drogą elektroniczną, np. adresów odwiedzanych stron, wpisów w wyszukiwarce, adresów email. Dziś po te dane do operatorów i firm internetowych służby występują pisemnie, na "potrzeby prowadzonych postępowań", i taką drogą je dostają.

Nowela przewiduje dostęp do tych danych on line przez tzw. bezpieczne połączenie internetowe (największe firmy utworzą je na swój koszt - Sejm przyjął poprawkę Nowoczesnej, by zwolnić od tego mniejsze firmy). Po dane służby będą mogły sięgać także w celu "rozpoznawania, zapobiegania zwalczania, wykrywania przestępstw", "ratowania życia lub zdrowia ludzkiego bądź wsparcia działań poszukiwawczych" czy "realizacji zadań" ustawowych. Na pozyskanie treści np. maila czy czatu nadal będzie - tak jak dziś - potrzebna uprzednia zgoda sądu.

Zastępca koordynatora służb specjalnych Maciej Wąsik mówił w Sejmie, że służby nie dostają żadnych nowych uprawnień, a nowela wprowadza sądową kontrolę ex post pobierania wszelkich danych oraz niszczenie danych zbędnych dla postępowania.

Przeczytaj o poprawkach Bogdana Borusewicza do ustawy o inwigilacji.

Zdaniem przeciwników noweli, sądowa kontrola pobierania danych nie będzie realna, bo będzie się odbywała na podstawie cosześciomiesięcznych ogólnych sprawozdań, a sąd będzie mógł, ale nie będzie musiał, weryfikować, czy dane pobrano zasadnie. Ponadto sąd nie będzie miał narzędzi by żądać określonych czynności od służb przy stwierdzeniu nieprawidłowości - dodawano.

Według organizacji pozarządowych nowelizacja pozwala na śledzenie przez służby danej osoby za pomocą GPS, bo obserwacja w miejscach publicznych nie podlega kontroli sądu. Według nich służby mogłyby też posługiwać się oprogramowaniem szpiegowskim w celu dostępu do "informatycznego nośnika danych i telekomunikacyjnego urządzenia końcowego" (jak zapisano w noweli).

Sejm odrzucił poprawki opozycji by ograniczyć sięganie po dane internetowe; by służby niezwłocznie informowały sąd o wystąpieniu o nie; by po dane telekomunikacyjne sięgano tyko wtedy, gdy inne metody okazały się nieskuteczne oraz by sieć telekomunikacyjna umożliwiała ustalenie osoby uzyskującej dane telekomunikacyjne, ich rodzaju i czasu dostępu.

W nowelizacji znalazł się zaś zapis zgłoszony w trakcie prac sejmowych przez rząd: że jeśli służby uzyskają informacje będące tajemnicą obrończą lub spowiedzi, to będą one natychmiast niszczone. W przypadku innych tajemnic zawodowych (np. dziennikarskiej, zwykłej adwokackiej czy lekarskiej) to sąd ma decydować, czy będą mogły być one wykorzystane w postępowaniu, czy też zniszczone. Od zgody sądu na wykorzystanie w postępowaniu tajemnicy adwokackiej, dziennikarskiej czy lekarskiej osoba, której tajemnica dotyczy, nie będzie się mogła odwołać (nowela daje to prawo tylko prokuraturze).

 

×

FORUM TYMCZASOWO NIEDOSTĘPNE

W związku z ciszą wyborczą dodawanie komentarzy zostało tymczasowo zablokowane.

NEWSLETTER

Zamów newsletter z najciekawszymi i najlepszymi tekstami portalu.

Polityka prywatności portali Grupy PTWP

Logowanie

Dla subskrybentów naszych usług (Strefa Premium, newslettery) oraz uczestników konferencji ogranizowanych przez Grupę PTWP

Nie pamiętasz hasła?

Nie masz jeszcze konta? Kliknij i zarejestruj się teraz!