Trwa spór kompetencyjny o prawo łaski prezydenta, a może go de facto nie ma?

Trwa spór kompetencyjny o prawo łaski prezydenta, a może go de facto nie ma?
Gmach Sądu Najwyższego w Warszawie. (fot.:pixabay.com)

- Żaden podmiot nie może ingerować w prawo łaski jako prerogatywę prezydenta RP, a Sąd Najwyższy nie może decydować czy zostało ono skutecznie zastosowane - napisał wiceprokurator generalny Robert Hernand w opinii dla Trybunału Konstytucyjnego ws. sporu kompetencyjnego.

• W spór między prokuratorem generalnym a sądem wpisał się także Marszałek Sejmu, który nadał sprawie bieg w czerwcu.

• Sprawa dotyczy prawa łaski, które zastosował do postępowania sądowego wobec Mariusza Kamińskiego Andrzej Duda.

• Interpretacje prawa łaski są skrajnie różne wedle obu stron. Jedna uważa, że można je zastosować przed wyrokiem i ewentualnym orzeczeniem kary (zaocznie) a druga, że nie. Trzeba poczekać na prawomocny wyrok.

 

Z kolei w swej opinii dla TK I prezes SN prof. Małgorzata Gersdorf uznała, że nie ma realnego sporu kompetencyjnego pomiędzy prezydentem RP i SN, a wniosek marszałka Sejmu w tej sprawie zmierza jedynie do zakwestionowania sposobu wykonywania przez SN konstytucyjnej kompetencji nadzoru judykacyjnego nad działalnością sądów. Wniosła o umorzenie sprawy w TK, ze względu na "niedopuszczalność wydania orzeczenia".

Wniosek ws. sporu wniósł do TK w czerwcu marszałek Sejmu Marek Kuchciński. Wystąpił, by TK stwierdził, czy akt łaski to uprawnienie, które wykonuje prezydent osobiście i bez ingerencji innych podmiotów, czy też przy ich udziale, a jeśli tak, to kto uczestniczy w jego wykonywaniu - i czy jest to SN. Marszałek chce też rozstrzygnięcia, czy SN może dokonywać wiążącej interpretacji konstytucji w związku z wykonywaniem prerogatywy prezydenta o akcie łaski oraz decydować, czy akt ten został skutecznie wykonany.

Jakie jest podłoże sprawy?

W 2015 r. stołeczny Sąd Rejonowy skazał b. szefa CBA Mariusza Kamińskiego (dziś - koordynatora służb specjalnych) i Macieja Wąsika (zastępcę Kamińskiego w CBA; obecnie zastępcę koordynatora) na 3 lata więzienia za przekroczenie uprawnień i nielegalne działania operacyjne CBA podczas "afery gruntowej" w 2007 r. Skazano też dwóch innych b. członków kierownictwa CBA. Zanim Sąd Okręgowy w Warszawie zbadał ich apelację, w listopadzie 2015 r. prezydent Andrzej Duda ułaskawił wszystkich czterech, umarzając postępowanie sądowe.

31 maja siedmioro sędziów SN uznało w uchwale, że prawo łaski prezydent może stosować wyłącznie wobec prawomocnie skazanych. Według nich ułaskawienie takie, jak z 2015 r., "nie wywołuje skutków procesowych".

W swym stanowisku dla TK Gersdorf napisała, że wniosek marszałka opiera się na całkowitym niezrozumieniu istoty sporu kompetencyjnego oraz kompetencji Prezydenta RP oraz SN. Przypomniała, że TK bada spory kompetencyjne między co najmniej dwoma centralnymi konstytucyjnymi organami państwa - gdy uznają się one za właściwe lub niewłaściwe do rozstrzygnięcia tej samej sprawy lub wydały w niej rozstrzygnięcia. Powołując się na orzecznictwo TK, dodała że musi przy tym zaistnieć realny spór, nie zaś potencjalna wątpliwość interpretacyjna.

Jej zdaniem - wbrew stanowisku marszałka - na żadnym etapie działania SN nie doszło do rozstrzygnięcia tej samej sprawy lub wydania rozstrzygnięcia zarówno przez SN, jak i prezydenta RP. Według Gersdorf, prezydent skorzystał bowiem ze swoich kompetencji do prawa łaski, a SN - do sprawowania wymiaru sprawiedliwości przez podejmowanie uchwał. Jej zdaniem, nie sposób też uznać, że dwa konstytucyjne organy uznały się za właściwe do "rozstrzygnięcia tej samej sprawy", bo sprawą, którą rozstrzygał prezydent, było stosowanie prawa łaski, a SN - jego skutki procesowe.

 

×

KOMENTARZE (0)

Do artykułu: Trwa spór kompetencyjny o prawo łaski prezydenta, a może go de facto nie ma?

NEWSLETTER

Zamów newsletter z najciekawszymi i najlepszymi tekstami portalu.

Polityka prywatności portali Grupy PTWP

Logowanie

Dla subskrybentów naszych usług (Strefa Premium, newslettery) oraz uczestników konferencji ogranizowanych przez Grupę PTWP

Nie pamiętasz hasła?

Nie masz jeszcze konta? Kliknij i zarejestruj się teraz!