Ruszają konsultacje ws. ustawy o uczelniach. Resort Gowina w ofensywie

Ruszają konsultacje ws. ustawy o uczelniach. Resort Gowina w ofensywie
prof. Marek Kwiek: Dzisiaj środki publiczne (na naukę) są za małe, a dodatkowo są silnie rozdrobnione. (fot.:wikipedia.org/CC BY-SA 3.0)

• Strumień środków na naukę akademicką powinien być skoncentrowany i trafiać do najlepszych. Polskę stać na kilka uczelni flagowych, które będzie widać w świecie - mówi prof. Marek Kwiek.
• Jego zespół jako pierwszy rusza z konsultacjami ws. założeń nowej ustawy o uczelniach.

Ministerstwo Nauki i Szkolnictwa Wyższego (MNiSW) zdecydowało, że potrzebna jest zupełnie nowa ustawa Prawo o szkolnictwie wyższym regulująca funkcjonowanie polskich uczelni. Prace nad nowymi przepisami przebiegają jednak niestandardowo. Pod koniec maja br. resort nauki wyłonił trzy niezależne zespoły badawcze, które - w ramach grantów - opracowują założenia do nowej ustawy (tzw. Ustawy 2.0). Ich prace potrwają do stycznia 2017 r. Na podstawie wyników prac tych zespołów MNiSW przygotować ma projekt nowej ustawy.

Jako pierwsza prace nad projektem założeń ustawy skończyła grupa prof. Marka Kwieka związana z Uniwersytetem Adama Mickiewicza w Poznaniu.Uwagi do tego projektu zgłaszać może każdy do 23 grudnia br.

Poniżej wywiad z prof. Markiem Kwiekiem.

Co jest najważniejsze w zmianach, które państwo proponują?

- Priorytetem nie jest kształcenie studentów - prowadzone przecież na dosyć dobrym poziomie. Problemem jest bardzo niska widzialność naszej nauki w świecie, co rzutuje na cały system szkolnictwa wyższego. Odstajemy od krajów Europy Zachodniej w najważniejszych mierzalnych obszarach: polskich szkół wyższych brakuje w światowych rankingach, a nasi naukowcy uzyskują niewiele grantów z Europejskiej Rady ds. Badań Naukowych (ERC) i mają zbyt mało publikacji w najlepszych czasopismach naukowych. Jeśli tak ujmowane umiędzynarodowienie uczelni zaniedbamy i całkiem wypadniemy z międzynarodowego obiegu, to stracimy na tym wszyscy - wszystkie polskie uczelnie. Dlatego stawiamy diagnozę, że musimy radykalnie wzmocnić naukę w Polsce, zmieniając radykalnie uczelnie: ich zarządzanie, finansowanie i model kariery akademickiej.

Jaki mają na to państwo pomysł?

- Zmiany będą możliwe, o ile jednocześnie zwiększy się poziom nakładów na naukę i zmieni sposób ich dystrybucji. W systemie musi nastąpić silna stratyfikacja (podział na różne warstwy - przyp. PAP), a nowe środki finansowe muszą być silniej skoncentrowane. Polska zasługuje na kilka jednostek flagowych. Tego nie osiągnie się bez koncentracji zasobów i talentów. My nadal dostojnie kroczymy, a świat nauki coraz szybciej biegnie, co pokazują wszelkie możliwe porównania międzynarodowe. Dlatego chcemy zerwać z dominującą logiką równości, a postawić na logikę systemowych nierówności - na konkurencję obejmującą naukowców i ich zespoły badawcze, jednostki uczelni, jak i całe uczelnie.

Jak będzie wyglądała ta nowa stratyfikacja w szkolnictwie wyższym?

- Dzisiaj środki publiczne są za małe, a dodatkowo są silnie rozdrobnione. Liczne ośrodki, które w praktyce w ogóle nie uprawiają nauki, otrzymują dotacje. A tym samym środki ulegają rozproszeniu. Zakładamy, że w pewnych ośrodkach pieniędzy na badania z czasem nie będzie wcale, a w innych będzie ich o wiele więcej. Przy niskich nakładach warunkiem sukcesu systemu nauki jako całości jest przemyślany podział tego, co jest - a zwłaszcza tego, co będzie. Muszą pojawić się nowe środki, ale na nowych warunkach. Zróżnicowanie możliwości uruchomi migrację kadry w systemie. Ci bardziej utalentowani będą szukać możliwości zatrudnienia i realizacji grantów w najlepszych ośrodkach, które będą wyłaniać się ewolucyjnie. Silni będą silniejsi, a słabsi naukowo - jeszcze słabsi. To logika rosnących nierówności jako element wyłaniania doskonałości w nauce.

 

×

KOMENTARZE (0)

Do artykułu: Ruszają konsultacje ws. ustawy o uczelniach. Resort Gowina w ofensywie

NEWSLETTER

Zamów newsletter z najciekawszymi i najlepszymi tekstami portalu.

Polityka prywatności portali Grupy PTWP

Logowanie

Dla subskrybentów naszych usług (Strefa Premium, newslettery) oraz uczestników konferencji ogranizowanych przez Grupę PTWP

Nie pamiętasz hasła?

Nie masz jeszcze konta? Kliknij i zarejestruj się teraz!