Prawa o notariacie i elektroniczny spis spadkobierców trafiły do konsultacji społecznych

Uzupełnienie zakresu dokumentów gromadzonych w elektronicznym rejestrze spadkowym o Europejskie Poświadczenia Spadkowe przewiduje projekt nowelizacji przepisów cywilnych i Prawa o notariacie autorstwa resortu sprawiedliwości. Propozycja trafiła do konsultacji.

Rejestr spadkowy, czyli publiczny rejestr prowadzony przez Krajową Radę Notarialną, ma gromadzić informacje o sądowych postanowieniach stwierdzających nabycie spadku i wydawanych przez notariuszy aktach poświadczenia dziedziczenia potwierdzających prawa do spadku. Uchwalone latem zeszłego roku przepisy wprowadzające ten - prowadzony w systemie teleinformatycznym - rejestr mają wejść w życie 8 września.

Tymczasem na mocy nowelizacji Kodeksu postępowania cywilnego, która weszła w życie 17 sierpnia zeszłego roku, dostosowano polskie prawo do unijnego rozporządzenia o Europejskim Poświadczeniu Spadkowym (EPS). EPS potwierdza dla spadkobiercy czy np. wykonawcy testamentu tytuł prawny do spadku, uznawany i wykonywany na jednolitych zasadach we wszystkich krajach członkowskich UE. Dokument ten pozwala w związku z tym na szybkie i skuteczne załatwienie transgranicznej sprawy spadkowej, gdyż jest on przeznaczony przede wszystkim na potrzeby wykazywania prawa do spadku za granicą.

Przeczytaj: Elektrownie wiatrowe dzielą Polaków

W praktyce oznacza to, że wszystkie kwestie dotyczące spadku po osobie mającej majątek lub krewnych w różnych państwach UE są rozstrzygane przez jeden sąd, według zasad prawnych tylko jednego z państw. Wcześniej zdarzało się, że prowadzono w poszczególnych państwach oddzielne postępowania, co mogło prowadzić do sporów prawnych i kłopotów w wykonaniu takich orzeczeń.

Tym samym EPS stał się kolejnym - obok postanowienia sądu o stwierdzeniu nabycia spadku i wydawanego przez notariuszy aktu poświadczenia dziedziczenia - dokumentem służącym wykazywaniu praw do spadku. W związku z tym - jak wskazano w uzasadnieniu konsultowanego projektu MS - również EPS powinien być objęty rejestrem, gdyż zwiększy to skuteczność poświadczeń wydawanych przez polskie sądy i polskich notariuszy.

- Zwiększa się też wiarygodność samego rejestru spadkowego, wzmacnia pewność obrotu prawnego oraz minimalizuje ryzyko wydawania sprzecznych orzeczeń potwierdzających prawa do spadku - wskazano w uzasadnieniu projektu MS.

Planowany termin wejścia w życie proponowanej nowelizacji - czyli 8 września - skorelowany został z datą wejścia w życie zmian wprowadzających rejestr spadkowy.

- W ten sposób rejestr spadkowy objąłby także EPS od samego początku swego funkcjonowania - wskazano w uzasadnieniu.

Projekt ponadto m.in. precyzuje przepisy określające zakres informacji dotyczących spadkodawcy podawanych w aktach poświadczenia dziedziczenia.