Mowa nienawiści w Polsce. Kto jej używa?

• Fundacja Batorego sprawdziła jak kształtuje się używanie tzw. mowy nienawiści w Polsce.
• Wynika z niego, że po rasistowskie i obrażające mniejszości wyrażenia sięgają najczęściej osoby młode (poniżej 20 roku życia).
• Skorzy do używania nienawiści językowej najbardziej są zwolennicy Kukiz'15. Najbardziej powściągliwi w werbalizowaniu agresji są z kolei wyborcy PSL.

Pod koniec lutego analitycy Fundacji Batorego przedstawili wyniki nowego badania dotyczącego mowy nienawiści w polskiej przestrzeni społecznej. W ramach badania sprawdzono też, jakimi wyrażeniami posługują się wyborcy konkretnych partii politycznych.

Powodem badani była, co podkreślały inicjatywy antyrasistowskie, sytuacja narastania w ostatnich latach przypadków ksenofobii w Polsce. Także wzrost przestępstw na tle rasistowskim.

- Do aktów przemocy dochodziło nieraz w środkach komunikacji: w październiku 2016 roku w Łodzi wypchnięto z tramwaju algierską podróżną, we wrześniu w warszawskim tramwaju pobity został mówiący po niemiecku profesor, a w grudniu w Bydgoszczy napadnięto w podobnych okolicznościach grupę studentów bułgarskich i tureckich. Do ataków dochodziło również na ulicy: w Warszawie zaatakowano gazem doktoranta z Nigerii, w Gdańsku brutalnie pobito Brytyjczyka - wyliczono w pierwszych akapitach dokumentu.

Co dokładnie badano?

W badaniu skupiono się na przestępstwach i agresji słownej wymierzonej wobec: mniejszości seksualnych, uchodźców i muzułmanów, feministek. Pojawiły się też analizy dotyczące mowy nienawiści w korelacji z radykalizmem politycznym.

Nie powinien dziwić fakt, że jedną z obserwacji jakie podkreśla się w raporcie jest fakt, że im większy jest kontakt z mową nienawiści w otoczeniu, tym bardziej ludzie się z nią oswajają. Co kończy się pewną ślepotą na postrzeganie mowy nienawiści jako poważnego problemu społecznego.

Co bardzo zastanawia mowę nienawiści często stosują osoby młode. W badaniu pojawił się wykres, który sugeruje, że 64 proc. osób w wieku poniżej 20 lat mówi tym językiem. Odsetek spada po 40 roku życia: osoby w wielu 20 lat - 54 proc., 30 lat - 56 proc., 40 - 43 proc., 50 - 41 proc., 60 - 35 proc. i osoby po 70 roku życia - 22 proc.

Proporcja osób, w każdej grupie wiekowej, którym choć raz zdarzyło się użyć mowy nienawiści wobec którejkolwiek z wymienionych grup mniejszościowych, źródło: batory.org.pl

W ramach poparcia politycznego, osoby które stosują mowę nienawiści raczej sytuują się po prawej stronie sceny politycznej, choć nie jest to regułą.

Proporcja osób wśród osób o różnych poglądach politycznych, którym choć raz zdarzyło się użyć mowy nienawiści wobec którejkolwiek z wymienionych grup mniejszościowych, źródło: batory.org.pl

W końcu poparcie dla konkretnych frakcji politycznych (partii) sugeruje, że najczęściej mową nienawiści posługują się wyborczy Kukiz'15, a najmniej wyborcy PSL. To spora różnica - bo aż 26 proc.

Wedle badania sprzyja stosowaniu mowy nienawiści agresja werbalna i niska samoocena posługujących się tą odmianą języka.