• W kwestii podatków rząd ma się czym pochwalić, ale wyniki kontroli skarbowych nie są tak obiecujące, jak przewidywano.
• Ekspert Uniwersytetu Ekonomicznego w Poznaniu, Jakub Sawulski ocenił, że rząd po ćwiartce kadencji ma się czym pochwalić, ale ma przed sobą też wyzwania. Jednym z nich będzie zapowiadany jednolity podatek.
• Sawulski podkreśla dobrą diagnozę bolączek polskiego systemu podatkowego, jaką dysponuje rząd. To jednak nie wystarczy.
• Rok rządu Beaty Szydło minie dokładnie w środę (16 listopada).

Ekspert Uniwersytetu Ekonomicznego w Poznaniu Jakub Sawulski, z Katedry Finansów Publicznych poznańskiej uczelni, podsumował rok rządu PiS. Uznał Program 500 plus, i uszczelnianie podatków za ewidentne sukcesy. Zaznaczył jednak, że nie brakuje też i problemów.

- (500 plus) to pierwszy w historii, naprawdę znaczący program polityki prorodzinnej w Polsce. Dzięki niemu poziom wsparcia rodzin w Polsce ocenia się obecnie jako czwarty najwyższy wśród państw UE (w relacji do średniej płacy). Pierwsze badania wskazują, że pomoc trafia przede wszystkich do rodzin o niskich dochodach. Program spełnia więc swoją funkcję socjalną. Na odpowiedź na pytanie, czy spełnia swoją funkcję demograficzną trzeba jeszcze poczekać - zauważył.

Ponieważ znaczna część opozycji atakuje program 500 plus za jego niejasne finansowanie, ekspert podkreśla, że w 2016 r. pojawiły się niestandardowe dochody finansów publicznych (wpłata z zysku NBP oraz dochody z aukcji częstotliwości LTE), które w zasadzie całkowicie pokryły koszty funkcjonowania programu 500+ w 2016 r. (około 17 mld zł).

- Należy docenić sposób wdrożenia programu – mimo że jego skala jest duża, to odbyło się to w zasadzie bez problemów natury administracyjnej - mówi naukowiec z Uniwersytetu Ekonomicznego w Poznaniu.

Podatki, podatki i jeszcze raz podatki

W temacie podatków ekspert podkreśla, że Prawo i Sprawiedliwość zapowiadało, że głównym źródłem finansowania obietnic wyborczych będzie uszczelnianie podatków, czyli zmniejszenie skali wyłudzeń i oszustw, przede wszystkim w podatku VAT i CIT.

Zyski NBP pozwoliły zmienić na korzyść bilans budżetu kraju w 2015 i 2016 roku, źródło: NBP/flickr.com/CC

- Mimo że nie podjęto jeszcze żadnych radykalnych działań legislacyjnych, to prawdopodobnie same zapowiedzi bardziej restrykcyjnych kontroli i prawa poskutkowały wzrostem dochodów podatkowych. Widać to przede wszystkim po wpływach z podatku VAT, które w pierwszych trzech kwartałach 2016 roku były o prawie 7 mld zł wyższe niż w analogicznym okresie 2015 roku - przytacza rozliczenia ekspert. - Nie jest to kwota, która pozwoli zrealizować wszystkie wyborcze obietnice PiS, ale niewątpliwie efekt wzrostu dochodów należy zapisać rządowi na plus.

W temacie podatków ekspert ma do dodania dwa słowa w temacie tzw. podatków sektorowych., tj. podatku bankowego i detalicznego.

- Rząd Beaty Szydło wprowadził podatek bankowy, ale wpływy z tego tytułu są niższe niż przewidywano. Banki tak żonglują bowiem posiadanymi aktywami, żeby w dniu naliczania podatku wartość zobowiązań podatkowych była jak najniższa. Co więcej, wzrost marż od nowo udzielanych kredytów hipotecznych oraz wzrost dodatniego wyniku odsetkowego banków wskazuje, że koszty podatku bankowego zostały przerzucone na klientów. Jeszcze większą porażką okazał się być podatek handlowy – po kilku nieudolnych próbach jego wprowadzenia ostatecznie uchwalone przepisy zostały zakwestionowane przez Komisję Europejską - wyjaśnia.

Ocena tych przedsięwzięć jest więc negatywna.

Jednolity podatek szansą na najbliższe miesiące

W połowie listopada rząd zapowiadał, że do końca roku zobaczymy propozycję jednolitego podatku. Ten temat nie umknął także Sawulskiemu.

- Rząd dobrze zdefiniował najważniejsze problemy polskiego systemu podatkowego – wysokie opodatkowanie niskich płac oraz konieczność opłacania składek na ZUS przez raczkujących przedsiębiorców, nawet gdy nie osiągają żadnych dochodów. Obniżenie opodatkowania dla części podatników będzie wiązało się jednak z koniecznością podniesienia podatków dla innych – w tym przypadku prawdopodobnie dla fikcyjnego samozatrudnienia, osób wysoko zarabiających i dużych przedsiębiorstw. Niestety, jednolity podatek najprawdopodobniej nie obejmie rolników.

Jednocześnie samą sytuację finansową kraju Sawulski postrzega jako zagrożenie.

- Planowany na 2017 r. deficyt finansów publicznych w relacji do PKB będzie wyższy niż deficyt w 2016 r., mimo podobnej prognozowanej sytuacji gospodarczej. Rząd nie zapewnił stabilnych źródeł finansowania dla programu Rodzina 500+ i nie deklaruje, skąd będą pochodziły środki na realizację innych obietnic wyborczych (np. obniżenie wieku emerytalnego). Nie ma też żadnych zapowiedzi ograniczania wydatków publicznych, np. likwidacji przywilejów emerytalnych czy zmniejszania wydatków na renty rodzinne. Oznacza to, że w przypadku wystąpienia kryzysu gospodarczego Polska będzie miała znaczące problemy z utrzymaniem stabilności finansów publicznych.

Rząd Beaty Szydło zamknie rok działania dokładnie w środę (16 listopada).

PODOBAŁO SIĘ? PODZIEL SIĘ NA FACEBOOKU

Nie przegap najważniejszych wiadomościObserwuj nas w Google News