Głosują na tę samą partię, ale często poglądy mają różne

• Sympatycy PiS wyróżniają się postawami etatystycznymi, PO - postawami proeuropejskim a Nowoczesnej - liberalizmem światopoglądowym.
• Wyborców Kukiz'15 wyróżnia niechęć do przyjmowania uchodźców a zwolenników KORWiN liberalizm gospodarczy - wynika z sondażu CBOS.

CBOS podaje, że zwolenników PiS wyróżniają opinie w kwestiach światopoglądowych. 40 proc. z nich zgadza się z opinią, że polityka i życie publiczne powinny opierać się na wartościach religijnych; jest to najwyższy odsetek spośród elektoratów wszystkich uwzględnionych w badaniu formacji (PiS, PO, Nowoczesne, Kukiz'15 i KORWiN).

CBOS zaznacza, że wyborcy PiS są podzieleni po równo, jeśli chodzi o opinie nt. obecności religii w życiu publicznych; również 40 proc. potencjalnych wyborów partii Jarosława Kaczyńskiego jest przeciwnego zdania i uważa, iż wartości religijne powinny znajdować wyraz wyłącznie w życiu prywatnym ludzi wierzących.

Zakaz aborcji

64 proc. wyborców PiS opowiada się za całkowitym zakazem aborcji, a tylko 12 proc. spośród nich jest zdania, że przerywanie ciąży powinno być dozwolne bez żadnych ograniczeń. Elektorat PiS jest najbardziej niechętny instytucjonalizacji związków partnerskich osób tej samej płci - w tej grupie 70 proc. jest temu przeciwnych; 18 proc. wyborców PiS jest za legalizacją związków jednopłciowych.

46 proc. potencjalnych wyborców PiS dopuszcza ograniczenie praw i swobód obywateli w celu skuteczniejszej walki z przestępczością, a 37 proc. tego nie aprobuje.

CBOS podaje, że wśród zwolenników PiS silniejsze niż w elektoratach innych partii są postawy etatystyczne. 74 proc. uważa, że znaczna część przedsiębiorstw powinna pozostać własnością państwa, tyle samo opowiada się za progresją podatku od dochodów osobistych. Za prywatyzacją wszystkich przedsiębiorstw państwowych jest 11 proc. potencjalnych wyborów PiS. Wprowadzenia podatku liniowego chce 19 proc. z nich.

84 proc. sympatyków tej partii oczekuje od państwa pełnienia funkcji opiekuńczych; o tym, że obywatele sami powinni zadbać o zapewnienie sobie opieki zdrowotnej i edukacji przekonanych jest tylko 6 proc. wyborców PiS.

W kwestii właściwego funkcjonowania rynku pracy opinie zwolenników PiS nie odbiegają wyraźnie od poglądów ogółu badanych - wynika z sondażu. W równej mierze opowiadają się oni za bezpieczeństwem zatrudnienia i ochroną istniejących miejsc pracy (35 proc.) co za elastycznością rynku pracy (35proc.).

Elektorat PiS jest raczej eurosceptyczny. 49 proc. wyborców PiS opowiada się za zachowaniem przez Polskę daleko idącej niezależności w UE. Za zacieśnianiem integracji w ramach UE jest 27 proc. wyborców PiS. Ponadto 74 proc. zwolenników PiS jest przeciwnych wprowadzeniu euro w Polsce; za jak najszybszym przyjęciem europejskiej waluty jest 10 proc.

77 proc. wyborców PiS sprzeciwia się przyjmowaniu uchodźców napływających do Europy; przeciwnego zdania jest 8 proc. z nich.

Opinie zwolenników PiS na temat polityki wschodniej są podobne jak wśród ogółu społeczeństwa. 50 proc. z ich zgadza się z poglądem, że Polska nie powinna angażować się zbytnio na wschodzie, ale dbać przede wszystkim o dobre relacje z Rosją. Aktywnej polityki wschodniej i wspierania proeuropejskich dążeń narodów byłego ZSSR oczekuje 22 proc. wyborców PiS.

Platforma Obywatelska ma wśród swego elektoratu najwięcej - 66 proc. - zwolenników pogłębiania integracji europejskiej (druga w kolejności Nowoczesna ma ich 64 proc.); przeciwników tego procesu jest wśród potencjalnych wyborców PO 17 proc. (w Nowoczesnej - 18 proc.).

CZYTAJ WIĘCEJ

52 proc. sympatyków PO jest przeciwna wprowadzeniu w Polsce euro. Oznacza to jednak - zaznacza CBOS - że sprzeciw wobec przyjęcia europejskiej waluty jest w tej grupie mniejszy niż przeciętnie w całym społeczeństwie. Za możliwie najszybszym wprowadzeniem euro opowiada się 23 proc. wyborców PO.

Tak jak w całym społeczeństwie, w elektoracie PO przeważa niechęć do przyjmowania przez Polskę uchodźców napływających do Europy z Syrii i innych państw Bliskiego Wschodu i Afryki (56 proc.); 30 proc. z nich jest za przyjęciem uchodźców.

29 proc. zwolenników PO opowiada się za prowadzeniem przez Polskę aktywnej polityki wschodniej oraz wspieraniem proeuropejskich aspiracji Ukrainy i innych państw postsowieckich. 38 proc. uważa natomiast, że priorytetem w polskiej polityce wschodniej powinno być dbanie o dobre relacje z Rosją.

Religa to sprawa prywatna

82 proc. zwolenników PO uważa, że religia to sprawa prywatna, a wartości religijne nie powinny manifestować się w sferze publicznej; przeciwnego zdania jest 10 proc. z nich.

Niejednoznaczne są opinie sympatyków PO na temat prawnej regulacji aborcji: niemal równie często opowiadają się oni za dopuszczalnością przerywania ciąży (26 proc.) co za zakazem (27 proc.).

Wśród zwolenników PO postulatowi instytucjonalizacji związków partnerskich osób tej samej płci sprzeciwia się 44 proc. a wprowadzenia takiej możliwości chce 32 proc.

77 proc. potencjalnych wyborców PO opowiada się za pełnieniem przez państwo funkcji opiekuńczych. O tym, że obywatele powinni sami dbać o zapewnienie sobie ochrony zdrowia i możliwości kształcenia dzieci przekonanych jest jedynie 8 proc. zwolenników Platformy.

56 proc. sympatyków PO jest zdania, że znaczna liczba przedsiębiorstw powinna pozostać własnością państwa; za prywatyzacją wszystkich przedsiębiorstw państwowych jest 29 proc. sympatyków PO. 60 proc. sympatyków PO opowiada się za podatkiem progresywnym a 36 proc. chce wprowadzenia podatku liniowego.

Zwolennicy PO za ważniejsze uznają bezpieczeństwo zatrudnienia (40 proc.) niż elastyczność rynku pracy (33 proc.).

Prawa obywatelskie

34 proc. wyborców PO jest skłonnych zgodzić się na ograniczanie praw obywatelskich w celu skuteczniejszej walki z przestępczością. 51 proc. uważa, że zwalczanie przestępczości nie powinno się odbywać kosztem naruszania swobód obywatelskich.

Wyborców Nowoczesnej łączą i odróżniają od zwolenników innych ugrupowań przed wszystkim kwestie światopoglądowe; jej elektorat jest najbardziej liberalny w tym względzie - pisze CBOS.

88 proc. sympatyków Nowoczesnej uważa, że wartości religijne powinny wyrażać się wyłącznie w życiu prywatnym. 51 proc. opowiada się za prawną dopuszczalnością przerywania ciąży (przeciw jest 16 proc.), a 50 popiera chce wprowadzenie prawnej możliwości zawierania związków partnerskich przez osoby tej samej płci (przeciw jest 36 proc.).

Wyborcy Nowoczesnej są bardziej niż przeciętnie wrażliwi na kwestię przestrzegania praw obywatelskich - zdaniem 59 proc. z nich walka z przestępczością nie może usprawiedliwiać ograniczania praw i swobód obywatelskich (odmiennego zdania jest 27 proc.).

Nowoczesna ma także - obok PO - najbardziej proeuropejski elektorat. 64 proc. jej zdeklarowanych wyborców uważa, że Polska powinna dążyć do jak najściślejszej integracji z Unią Europejską (przeciwnego zdania jest 18 proc.).

Większy niż w pozostałych elektoratach jest też odsetek zwolenników możliwie szybkiego przyjęcia euro - 30 proc., jednak i wśród nich przeważa sprzeciw wobec wprowadzenia w Polsce wspólnej waluty (48 proc.).

Stosunkowo najmniejszy opór spośród pozostałych elektoratów budzi w elektoracie Nowoczesnej przyjmowanie uchodźców napływających do Europy z Syrii i innych krajów Bliskiego Wschodu i Afryki: za ich przyjmowaniem jest 32 proc., jednak 47 proc. jest temu przeciwna.

31 proc. wyborców Nowoczesnej opowiada się za prowadzeniem przez Polskę aktywnej polityki wschodniej i wpieraniem proeuropejskich dążeń Ukraińców i innych narodów byłego ZSRR. Także i oni stawiają jednak przede wszystkim na dobre relacje z Rosją (39 proc.).

Co państwo ma zapewnić

Elektorat Nowoczesnej w większości - 74 proc. - uważa, że to państwo powinno zapewnić obywatelom wysoki poziom świadczeń społecznych, takich jak opieka zdrowotna i edukacja; o tym, że to obywatele powinni samodzielnie zabiegać o te kwestie przekonanych jest 9 proc. sympatyków tej partii.

51 zwolenników Nowoczesnej dopuszcza państwową własność w gospodarce; o tym, że trzeba sprywatyzować wszystkie przedsiębiorstwa państwowe przekonanych jest 26 proc. z nich. Za wprowadzeniem podatku liniowego jest 32 proc. zwolenników Nowoczesnej, jego przeciwnikami jest 56 proc. elektoratu tej partii.

Zwolennicy Nowoczesnej przedkładają elastyczne reguły zatrudniania i zwalniania pracowników (43 proc.) nad bezpieczeństwo zatrudnienia i ochronę istniejących miejsc pracy (31 proc.).

Wyborcy ruchu Kukiz'15 na tle pozostałych elektoratów wyróżniają się najbardziej niechętnym stosunkiem do przyjmowania w Polsce uchodźców. Sprzeciw wobec relokacji do naszego kraju uchodźców z innych państw UE deklaruje aż 92 proc. spośród nich (4 proc. jest przeciwnego zdania).

Sympatycy ugrupowania Pawła Kukiza są bardziej niż przeciętnie sceptyczni wobec rozwoju integracji europejskiej: 49 proc. uważa, że Polska powinna dążyć do zachowania jak największej niezależności w UE, pogłębienia integracji oczekuje niespełna co trzeci (32 proc.). 77 proc. zwolenników tej formacji jest przeciwna wprowadzeniu w Polsce euro; 7 proc. chce przyjęcia euro.

Dobre relacje z Rosją

W elektoracie Kukiz'15, podobnie jak w całym społeczeństwie, przeważa pogląd, że Polska nie powinna angażować się zbytnio na wschodzie, ale dbać przede wszystkim o dobre relacje z Rosją (51 proc.). Aktywnej polityki wschodniej i wspierania proeuropejskich dążeń narodów byłego ZSSR oczekuje 23 proc.

62 proc. zdeklarowanych wyborców ugrupowania Pawła Kukiza uważa, że wartości religijne powinny znajdować wyraz przed wszystkim w życiu prywatnym; o tym, że życie publiczne powinno opierać się na wartościach religijnych przekonanych jest 21 proc. sympatyków Kukiz'15. Identyczne poglądy na rolę wartości religijnych mają wyborcy KORWiN.

57 proc. zwolenników Kukiz'15 jest przeciwna prawnemu uznaniu związków partnerskich osób tej samej płci; takie rozwiązanie popiera 22 proc. Wyborcy tej formacji częściej zajmują restrykcyjne (43 proc.) niż liberalne (28 proc.) stanowisko w kwestii prawnej dopuszczalności przerywania ciąży.

76 proc. spośród wyborców Kukiz'15 opowiada się za pełnieniem przez państwo funkcji opiekuńczych, (przeciwnego zdania jest 11 proc.); 67 proc. akceptuje znaczący udział przedsiębiorstw państwowych w gospodarce; ich prywatyzacji chce 13 proc. wyborców Kukiz'15. 63 proc. zwolenników Kukiz'15 opowiada się za progresywną skalą podatkową, wprowadzenia podatku liniowego chce 25 proc. z nich.

Bezpieczeństwo zatrudnienia

Jak podaje CBOS, w jednej kwestii opinie wyborców Kukiz'15 znacząco różnią się od poglądów ogółu ankietowanych: bardziej niż przeciętnie cenią elastyczne reguły zwalniania i zatrudniana pracowników (51 proc.); o tym, że ważniejsze jest bezpieczeństwo zatrudnienia niż sytuacja ekonomiczna przedsiębiorstw przekonanych jest 22 proc. z nich.

Zdaniem 57 proc. sympatyków Kukiz'15 walka z przestępczością nie powinna się odbywać kosztem naruszania swobód obywatelskich; taką możliwosć dopuszcza 36 proc. z nich.

Zwolennicy ugrupowania KORWiN wyróżniają się przede wszystkim opiniami na temat funkcji państwa. Ich poglądy na gospodarkę i rolę państwa są zdecydowanie bardziej liberalne niż poglądy wyborców innych ugrupowań.

Wśród zwolenników tej partii przeważa opinia, że to przede wszystkim sami obywatele, a nie państwo, powinni dbać o zapewnienie sobie opieki zdrowotnej, możliwości kształcenia dzieci itd. (51 proc.); odmiennego zdania jest 36 proc. z nich.

Popierają podatek liniowy

Ponad połowa sympatyków tego ugrupowania (54 proc.) popiera podatek liniowy; przeciw jest 41 proc.. Ponadto 55 proc. opowiada się za prywatyzacją państwowych przedsiębiorstw; przeciwko jest 34 proc. z nich. Zdecydowana większość sympatyków partii KORWiN (82 proc.) uważa, że ważniejsze niż ochrona miejsc pracy jest to, aby przedsiębiorstwa mogły szybko reagować na zmiany sytuacji gospodarczej; innego zdania jest 11 proc.

Elektorat partii KORWIN jest jednocześnie najbardziej antyunijny i najbardziej prorosyjski. Większość zwolenników tej formacji - 64 proc. - opowiada się za zachowaniem przez Polskę jak największej niezależności w UE; za jak najściślejszą integracją w ramach UE opowiada się 21 proc.

Przeciwni euro

Potencjalni wyborcy partii KORWiN są zdecydowanie przeciwni przyjęciu przez nasz kraj euro (80 proc.); zwolennicy wprowadzenia euro w Polsce wsród sympatyków KORWiN jest 5 proc.

70 proc. z nich uważa, że Polska nie powinna się w sposób szczególny angażować na wschodzie, ale dbać przede wszystkim o dobre relacje z Rosją; o tym, że Polska powinna angażować się na wschodzie przekonanych jest 13 proc.

Wyborcy ugrupowania Janusza Korwin-Mikkego są niemal tak samo niechętni przyjmowaniu uchodźców z Syrii oraz innych krajów Bliskiego Wschodu i Afryki jak zwolennicy ruchu Kukiz'15 - sprzeciw wobec ich relokacji do Polski wyraża 87 proc. spośród nich; za relokacją jest 10 proc.

Opinie potencjalnych wyborców partii KORWiN w kwestiach światopoglądowych nie odbiegają wyraźnie od poglądów ogółu badanych. Zdaniem 62 proc. wartości religijne powinny manifestować się wyłącznie w życiu prywatnym ludzi wierzących; o tym, że powinny one być podstawą życia publicznego przekonanych jest 21 proc. z nich.

W kwestii prawnej regulacji aborcji częściej zajmują restrykcyjne (49 proc.) niż liberalne stanowisko (23 proc.). 68 proc. sympatyków KORWiN sprzeciwia się prawnemu uznaniu związków homoseksualnych; popiera je 21 proc.

46 proc. sympatyków KORWiN byłaby skłonna zaakceptować ograniczenie praw obywatelskich w imię skutecznej walki z przestępczością, nie zgodziłoby się na to 39 proc.

CBOS przeprowadził sondaż w dniach 12-19 marca na liczącej 1007 osób reprezentatywnej próbie losowej dorosłych mieszkańców Polski.